Phải công bằng mà thừa nhận rằng, sau khi Tổng thống Biden rút quân khỏi Afghanistan, uy tín của Mỹ đối với các đồng minh ít nhiều có bị giảm sút.
Trong một diễn tiến mới nhất, Tổng thống Joe Biden cho biết đã điện đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình về Đài Loan và họ đồng ý tuân theo “thỏa thuận Đài Loan”.
Tiếp đó, Bộ Ngoại giao Đài Loan cho biết họ đã tìm kiếm sự minh bạch từ Hoa Kỳ về các bình luận của Tổng thống Biden và được trấn an rằng chính sách của Hoa Kỳ đối với Đài Loan không thay đổi, cam kết của Hoa Kỳ với họ là “vững chắc” và Hoa Kỳ sẽ tiếp tục giúp Đài Loan duy trì khả năng phòng thủ của mình.
Nhìn lại chính sách đối ngoại gần đây của ông Biden, ắt hẳn các đồng minh của Mỹ ít nhiều sẽ có sự băn khoăn, và Đài Loan cũng không phải ngoại lệ.
Trong khi đó, thời gian gần đây Trung Quốc đang ngày càng hung hăng, cụ thể chỉ trong vòng 4 ngày qua đã có đến 148 chiến đấu cơ Trung Quốc ồ ạt xâm nhập vùng nhận dạng phòng không Đài Loan.
Liệu Trung Quốc có dám tấn công Đài Loan?
Căng thẳng Trung-Đài đang ở mức tồi tệ nhất trong 40 năm, bộ trưởng Đài Loan Chiu Kuo-cheng cho biết.
Ông Chiu Kuo-cheng có bình luận này sau khi Trung Quốc điều số máy bay quân sự “kỷ lục” vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan trong bốn ngày liên tiếp.
Mặc dù máy bay quân sự Trung Quốc không bay tới tận đảo Đài Loan, ông Chiu cảnh báo có rủi ro “bắn nhầm”.
Ông cảnh báo Trung Quốc có khả năng mở một cuộc xâm lược toàn diện vào Đài Loan trước năm 2025.
Thừa nhận Trung Quốc hiện đã đủ tiềm lực để xâm lược, ông Chiu nói động thái này sẽ dễ xảy ra hơn trong những năm tới, tuy nhiên, ông không cho biết thêm chi tiết.
Đài Loan tách khỏi Trung Quốc đại lục khi phe cộng sản Trung Quốc lên nắm quyền hồi 1949.
Các nhà phân tích đã cảnh báo rằng Bắc Kinh đang ngày một quan ngại rằng chính phủ Đài Loan đang đưa hòn đảo này đến gần hơn với việc tuyên bố độc lập và muốn ngăn cản Tổng thống Thái Anh Văn có những bước đi theo hướng này.
Một số đồng minh phương Tây của Đài Loan quan ngại về việc Trung Quốc công khai phô diễn sức mạnh quân sự gần đây.
Nhật sẽ không khoanh tay nếu Trung Quốc tấn công Đài Loan
Tân nội các Nhật Bản báo hiệu một lập trường quyết đoán hơn trước thái độ lấn lướt của Trung Quốc đối với Đài Loan tự trị, cho thấy Nhật sẽ cân nhắc các lựa chọn và chuẩn bị cho “các kịch bản khác nhau”, đồng thời tái khẳng định mối quan hệ chặt chẽ với Hoa Kỳ, theo Reuters.
Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Toshimitsu Motegi, khi được hỏi về tình hình Đài Loan, nói rằng ông hy vọng “vấn đề được giải quyết một cách hòa bình giữa hai bên thông qua các cuộc đàm phán trực tiếp”.
“Ngoài ra, thay vì chỉ theo dõi tình hình, chúng tôi hy vọng sẽ cân nhắc các tình huống khác nhau có thể xảy ra để xem xét những lựa chọn nào chúng tôi có, cũng như những chuẩn bị mà chúng tôi phải thực hiện,” ông Motegi nói.
Bình luận của ông Motegi về Đài Loan đánh dấu quan điểm khác biệt hoàn toàn của nội các mới với nội các cũ, bằng cách nói rõ về khả năng can dự của Nhật Bản, đồng thời cũng nhằm thu hút sự chú ý của quốc tế đến vấn đề này, và gây sức ép lên Trung Quốc, theo giới phân tích.
Ông Yoichiro Sato, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Ritsumeikan Châu Á Thái Bình Dương cho biết: “Vấn đề này đã luôn không được nói ra… nhưng lần này, họ đang có lập trường mạnh mẽ hơn”.
Robert Ward, một nghiên cứu viên cấp cao về An ninh Nhật Bản tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế có trụ sở tại London, cho biết sự thay đổi trong cách Nhật Bản thể hiện mối quan tâm về Đài Loan là rất quan trọng.
Ông Ward nói: “Nhật Bản đang vạch ra một dạng giới hạn và do đó tạo ra những kỳ vọng.
“Chính phủ mới sẽ tiếp tục đường lối cứng rắn hơn, như ông Motegi đang thể hiện. Điều này phù hợp với nỗ lực của Nhật Bản nhằm cân bằng vị thế cường quốc của Trung Quốc.”
Mỹ gởi lực lượng Thủy quân lục chiến và nhóm binh sĩ thuộc lực lượng đặc biết đến Đài Loan
Trong một diễn tiến mới nhất, theo báo tài chính Mỹ The Wall Street Journal trong ấn bản hôm 07/10/2021, trích dẫn nhiều nguồn tin thông thạo, cho biết Hoa Kỳ cử thủy quân lục chiến và khoảng 20 quân nhân thuộc các lực lượng đặc biệt sang Đài Loan huấn luyện cho Hải Quân và Lục Quân hòn đảo này.
Ngũ Giác Đài, không tiết lộ chi tiết về việc huấn luyện hay cố vấn cho các lực lượng Đài Loan, cũng không bình luận rõ ràng hay xác nhận về việc triển khai này.
Các nguồn tin từ chối cho biết việc huấn luyện kéo dài bao lâu, chỉ cho biết chuyện này xảy ra trước khi ông Biden nhậm chức vào tháng Giêng năm nay.
Dù có ít nhất một hãng tin châu Á đã loan tin về việc huấn luyện này, nhưng việc xác nhận chính thức của Mỹ sẽ làm trầm trọng thêm quan hệ Mỹ-Trung vào thời điểm mà Trung Quốc đang biểu dương sức mạnh quân sự gần Đài Loan. Tờ Wall Sreeet Journal công bố chi tiết cuộc huấn luyện, dẫn nguồn tin từ các giới chức Mỹ không nêu danh sáng ngày 7/10.
Dân biểu đảng Dân chủ Ami Bera, người đứng đầu tiểu ban về châu Á thuộc Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, khi được hỏi về việc triển khai này, đáp rằng:
“Không phải cụ thể về việc triển khai này, nếu gọi đây là một cuộc triển khai, chúng ta có những nhân viên đặc biệt và những người khác ở đó, trong quá khứ chúng ta có người ở đó để huấn luyện quân đội Đài Loan, làm việc với họ,” ông Bera nói.
Thượng nghị sĩ Cộng hòa Thom Tillis, trong tiểu ban Quân vụ Thượng viện, nói ông không biết rõ chuyện này, chỉ thấy báo chí nói, nhưng nhấn mạnh “Tôi sẽ hài lòng hơn nếu con số ấy nằm trong khoảng hàng trăm.”
Mỹ là nhà cung cấp vũ khí lớn nhất cho Đài Loan và từ lâu đã giúp một mức độ huấn luyện hệ thống vũ khí, cũng như cố vấn chi tiết về cách thức củng cố quân đội để tự vệ chống lại một cuộc xâm chiến của Quân đội Trung Quốc.
Đài Loan sẽ chống trả bằng mọi cách nếu Trung Quốc tấn công
Đó là lời tuyên bố của tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn.
Cụ thể, Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn hôm 05/10/2021 cảnh báo nếu hòn đảo rơi vào tay Bắc Kinh, điều đó sẽ mang lại hậu quả « thảm khốc » cho châu Á. Tuyên bố trên được đưa ra trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng hung hăng
Trong bài viết trên tờ Foreign Affairs, bà Thái Anh Văn nhấn mạnh, nếu Trung Quốc chiếm được Đài Loan, điều đó có nghĩa là trong cuộc đối đầu giữa các giá trị hiện nay trên thế giới, toàn trị đã thắng được dân chủ. Bà đồng thời khẳng định Đài Loan sẽ chống trả bằng mọi cách nếu Trung Quốc tấn công.
Cùng ngày, thủ tướng Tô Trinh Xương (Su Tseng Chang) tuyên bố: Đài Loan phải luôn trong tình trạng cảnh giác trước các hoạt động quân sự thái quá của Bắc Kinh, làm phương hại đến hòa bình khu vực.
Năm nay cũng đánh dấu 50 năm Trung Hoa Dân quốc (tên gọi chính thức của Đài Loan) bị Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (tên gọi chính thức của Trung Quốc) thay thế ở Liên hiệp quốc. Bắc Kinh vẫn cho rằng họ có quyền đại diện cho Đài Loan trên toàn thế giới.
Tuy nhiên, Chính phủ dân cử Đài Loan dõng dạc tuyên bố : “chỉ có người dân Đài Loan mới có quyền lên tiếng cho Đài Loan trên thế giới”
Phuong Nghi (tổng hợp)
