Giám ngục của Khmer Đỏ, người thừa nhận đã giám sát việc tra tấn và giết hại 16,000 người Campuchia trong khi điều hành nhà tù khét tiếng nhất của chế độ, đã chết. Kaing Guek Eav, được biết đến với cái tên Duch, 77 tuổi và từng thụ án tù chung thân vì tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người.
Ông Neth Pheaktra, phát ngôn viên của tòa án ở Phnom Penh, nơi xử lý các phiên tòa xét xử tội ác của chế độ, cho biết ông Duch qua đời tại bệnh viện ở Campuchia vào sáng sớm thứ Tư.
Ông Chat Sineang, trưởng trại giam nơi Duch được chuyển đến từ trại giam của tòa án vào năm 2013. Ông cho biết thêm rằng Duch đã được đưa vào Bệnh Viện Hữu Nghị Xô Viết Campuchia sau khi bị khó thở hôm Thứ Hai tại nhà tù tỉnh Kandal.
Duch, người bị xét xử vào năm 2009, là nhân vật cấp cao đầu tiên của Khmer Đỏ phải đối mặt với tòa án do Liên Hiệp Quốc hậu thuẫn đã được thành lập để đưa ra công lý cho chế độ tàn bạo của chế độ vào cuối những năm 1970, bị đổ lỗi cho cái chết của 1.7 triệu người. – một phần tư dân số Campuchia vào thời điểm đó.
Chế độ Khmer Đỏ cộng sản cai trị Campuchia từ năm 1975-1979 bị buộc tội diệt chủng vì đã gây ra cái chết của rất nhiều đồng hương của họ vì bị hành quyết, chết đói và thiếu chăm sóc y tế do các chính sách cấp tiến của nó. Chỉ sau khi nước láng giềng Việt Nam đẩy Khmer Đỏ khỏi quyền lực thì quy mô và sự man rợ của chế độ cai trị của họ mới trở nên rõ ràng.
Là chỉ huy của nhà tù tối mật Tuol Sleng có mật danh là S-21, Duch là một trong số ít cựu quân nhân Khmer Đỏ thừa nhận một phần trách nhiệm về hành động của mình và phiên tòa xét xử ông ta bao gồm lời khai bằng hình ảnh đau đớn của chính ông ta về cách mọi người bị tra tấn tại nhà tù. Địa điểm ở Phnom Penh, nơi từng là trường trung học trước khi Khmer Đỏ lên nắm quyền, giờ đây là một bảo tàng với những bằng chứng tuyệt đẹp về sự tàn ác mà Khmer Đỏ đã đàn áp ngay cả những thành viên mà họ cáo buộc là không trung thành.
Đàn ông, phụ nữ và trẻ em được coi là kẻ thù của chế độ hoặc những người không tuân theo mệnh lệnh của nó đã bị bỏ tù và hành hạ ở đó, và chỉ một số ít sống sót.
“Tất cả những ai bị bắt và đưa đến S-21 đều được cho là đã chết”, ông ta khai vào tháng 4 năm 2009.
Tòa án kể từ khi xét xử Duch đã kết tội hai thủ lĩnh cấp cao nhất của Khmer Đỏ, trong khi hai bị cáo khác đã chết trước khi kết thúc phiên xét xử. Nhà lãnh đạo số 2 của chế độ Nuon Chea đã chết trong quá trình kháng cáo. Tòa án được thành lập vào năm 2004 theo thỏa thuận giữa LHQ và chính phủ Campuchia, trị giá hơn 360 triệu USD.
Người còn lại đang được xem xét kháng cáo, cựu nguyên thủ quốc gia Khieu Samphan, gần như chắc chắn sẽ là người cuối cùng phải ra tòa, do chính phủ Campuchia phản đối bất kỳ vụ truy tố nào nữa. Thủ lĩnh hàng đầu của Khmer Đỏ, Pol Pot, đã chết vào năm 1998 với tư cách là tù nhân của các đồng đội của mình trong một khu vực đã bị thu hẹp lại thành một lực lượng du kích sống trong rừng.
Youk Chhang, người đứng đầu Trung tâm Tài liệu của Campuchia, nơi đã thu thập nhiều tài liệu lưu trữ về thảm kịch của đất nước, cho biết cái chết của Duch “là một lời nhắc nhở tất cả chúng ta nhớ đến các nạn nhân của Khmer Đỏ. Và công lý đó vẫn là một con đường khó khăn cho Campuchia ”.
Những kẻ tra tấn dưới quyền Duch đã đánh đập, quất roi các tù nhân và sốc điện bằng các thiết bị điện, Duch thừa nhận trước tòa, nhưng anh ta vẫn phủ nhận lời kể của những người sống sót và các nhân chứng phiên tòa khác rằng anh ta đã tự mình tham gia tra tấn và hành quyết. Con cái của những người bị giam giữ đã bị giết để đảm bảo thế hệ sau không thể báo thù. Duch tự gọi mình là người “chịu trách nhiệm hình sự” về cái chết của trẻ sơ sinh nhưng lại đổ lỗi cho cấp dưới của mình vì đã đập xác trẻ vào cây.
Ông ta cho biết chính những người lính canh và người thẩm vấn của nhà tù đã bị giết vì những sai lầm nhỏ và thể hiện sự xúc động hiếm hoi trên khán đài nhân chứng vào tháng 6 năm 2009 khi nói về việc nhìn thấy những người cách mạng đồng nghiệp của ông ta bị nhốt trong phòng giam của ông ta. Thú nhận đã phản bội chính bạn bè của mình, ông ấy nói: “Điều đó là quá hèn nhát.”
Khi bản án có tội cuối cùng được đưa ra chống lại ông ta vào tháng 7 năm 2010, ông ta bị kết án 35 năm, rút ngắn xuống chỉ còn 19 do thời gian thụ án. Các thẩm phán cho biết họ xem xét bối cảnh Chiến tranh Lạnh của những hành động tàn bạo và sự hợp tác của Duch cũng như bày tỏ sự hối hận, tuy nhiên hạn chế. Nhưng những người sống sót phẫn nộ lo sợ một ngày nào đó ông ta có thể tự do đi bộ. Khi kháng cáo, bản án đã được kéo dài vào năm 2012 thành tù chung thân cho những tội ác “gây sốc và kinh khủng” của ông ta đối với người dân Campuchia.
Giống như nhiều thành viên chủ chốt của Khmer Đỏ, Duch là một học giả trước khi trở thành một nhà cách mạng. Cựu giáo viên dạy toán này tham gia phong trào của Pol Pot vào năm 1967, ba năm trước khi Mỹ bắt đầu ném bom rải thảm Campuchia để tìm cách quét sạch quân miền Bắc Việt Nam và Việt Cộng bên trong biên giới.
Khmer Đỏ nắm chính quyền vào năm 1975 và ngay lập tức cố gắng chuyển đổi triệt để Campuchia thành một xã hội nông dân, bỏ trống các thành phố và buộc người dân phải lao động trên mảnh đất mà họ đổi tên thành Kampuchea Dân chủ. Họ ủng hộ quyền cai trị của mình bằng cách tiêu diệt tàn nhẫn những kẻ thù được nhận thức, và đến năm 1976, Duch là người đứng đầu đáng tin cậy của cỗ máy giết người tối thượng của họ, S-21.
