Trong bài phát biểu tối 23/7 (giờ đia phương), ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã kêu gọi các nền dân chủ trên thế giới hợp tác để chống lại mối đe dọa đa phương từ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Ông gọi đây là sự lựa chọn giữa “tự do và bạo ngược”. Phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ diễn ra tại Thư viện Nixon, có tiêu đề “Trung Quốc cộng sản và tương lai của thế giới tự do”, đã mạnh mẽ lên án Bắc Kinh và mối quan hệ mang tính thâm nhập và lợi dụng đối với Mỹ, gần 50 năm sau khi tổng thống Mỹ Richard Nixon mở cửa cho Trung Quốc sau chuyến thăm đến Bắc Kinh, theo CNN.
“Chúng tôi, các quốc gia tự do trên thế giới, phải thúc đẩy sự thay đổi trong hành vi của ĐCSTQ theo những cách thức sáng tạo và quyết liệt hơn trước, bởi vì những hành vi của Bắc Kinh đang đe dọa đến người dân và sự phồn vinh của chúng ta”, ông Pompeo nói “Thế giới tự do phải chiến thắng chính quyền chuyên chế bạo ngược mới này”, ông nói, đồng thời mô tả nó như một “nhiệm vụ mang tính thời đại”. “Chúng ta phải thừa nhận một sự thật rằng, và sự thật này sẽ chỉ dẫn cho chúng ta trong những năm tới và những thập kỷ tới, rằng nếu chúng ta muốn có một thế kỷ 21 tự do, một thế kỷ không thuộc về Trung Quốc và cái gọi là giấc mộng Tập Cận Bình, thì cái mô thức tư duy ôm hôn mù quáng với Trung Quốc sẽ chẳng mang lại điều gì tốt đẹp”, ông nói. “Chúng ta không thể tiếp tục cách thức tiếp cận như vậy, chúng ta không thể lặp lại thái độ đó”.
Tờ The Epoch Times nhận định, ông Pompeo dường như đã ví cuộc đối đầu Mỹ-Trung như một cuộc Chiến tranh Lạnh thời hiện đại, và nói rằng “việc bảo vệ các quyền tự do của chúng ta trước sự xâm lược của Đảng Cộng sản Trung Quốc là nhiệm vụ mang tính thời đại và nước Mỹ đang ở vị thế hoàn hảo để dẫn đầu trào lưu này”. Ông Pompeo đã kêu gọi người dân Mỹ và các nước đối tác công nhận ĐCSTQ về bản chất là một chính quyền được kiến lập dựa trên học thuyết Mác-Lênin, và đây là “hệ tư tưởng đã định hình tham vọng bá quyền toàn cầu của chủ nghĩa cộng sản Trung Quốc kéo dài nhiều thập kỷ”. Chính vì vậy, Mỹ cần tiếp cận chính quyền này theo phương thức “không tin rồi kiểm chứng”, thay vì “tin nhưng kiểm chứng” – phương sách của cựu tổng thống Ronald Reagan thời Chiến tranh lạnh áp dụng với Liên Xô. “Cách duy nhất để thực sự thay đổi Trung Quốc Cộng sản là không hành động dựa trên những gì giới lãnh đạo Trung Quốc nói, mà dựa trên cách thức họ hành xử”, ông nhận định.
Bài diễn thuyết của ông Pompeo nối tiếp một loạt phát biểu của các quan chức chính quyền hàng đầu trong những tuần gần đây tiết lộ các hành động thâm hiểm của ĐCSTQ ở Mỹ và trên thế giới. Bài phát biểu của vị ngoại trưởng xuất hiện đúng lúc Washington đang nỗ lực đẩy lùi chính quyền Bắc Kinh trên nhiều lĩnh vực, từ trộm cắp công nghệ, vi phạm nhân quyền cho đến phô diễn sức mạnh quân sự.
Trong tuần, trong một động thái chưa từng có tiền lệ, chính quyền tổng thống Trump đã ra lệnh cho Lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston (bang Texas) đóng cửa vào chiều ngày 24/7, khi ông Pompeo cáo buộc cơ sở này là “một đầu não gián điệp và trộm cắp tài sản trí tuệ”. Bộ Tư pháp Mỹ cũng đã xác nhận hôm 23/7 rằng lãnh sự quán San Francisco đang chứa chấp và che giấu một nhà nghiên cứu người Trung Quốc đang bị truy nã; người này bị buộc tội vì không tiết lộ trong đơn xin thị thực rằng cô là thành viên của quân đội Trung Quốc.
Ba công dân Trung Quốc khác gần đây đã bị bắt cũng vì tội gian lận visa, bộ này cho hay. Bộ Tư pháp cũng đã công bố vào ngày 21/7 một bản cáo trạng chống lại hai tin tặc Trung Quốc bị cáo buộc tham gia một chiến dịch kéo dài hàng thập kỷ nhằm đánh cắp bí mật thương mại từ các nhà thầu quốc phòng và hàng trăm doanh nghiệp trên toàn cầu – mà gần đây nhất là nỗ lực thu thập các nghiên cứu liên quan đến COVID-19.
Mỹ đã tạo ra một con ngáo ộp
Việc Mỹ bình thường hóa quan hệ với ĐC- STQ từng được coi là một bước đệm thúc đẩy việc Trung Quốc hội nhập với thế giới và trở nên tự do hóa hơn.
Tuy nhiên, hiện trạng sau 4 mươi năm lại không như nhiều người kỳ vọng. “Việc chúng ta mở cửa (với Trung Quốc) không mang đến sự thay đổi mà Tổng thống Nixon mong muốn bên trong Trung Quốc”, ông Pompeo nói.
“Sự thật là các chính sách của chúng ta và của các quốc gia tự do khác đã vực dậy nền kinh tế kiệt quệ của Trung Quốc, để rồi Bắc Kinh quay lại cắn chính những bàn tay đang nuôi dưỡng mình”, ông nói.
“Tổng thống Nixon từng nói rằng ông lo sợ mình đã tạo ra một con ngáo ộp bằng cách mở cửa thế giới cho ĐCSTQ. Và giờ hiện trạng là như thế này đây”, vị ngoại trưởng nói thêm.
Tổng thống Nixon là người mở đường cho quan hệ Mỹ – Trung thông qua một loạt các tiếp xúc, bao gồm chuyến thăm tới Bắc Kinh năm 1972.
Không phải là một ‘Quốc gia bình thường’
Ông Pompeo cho biết người dân và các quốc gia “phải nói lên sự thật” về ĐCSTQ: “Chúng ta không thể đối đãi với Trung Quốc ngày nay như bất kỳ một quốc gia bình thường nào khác”.
Chẳng hạn, trong lĩnh vực thương mại, Bắc Kinh “coi các thỏa thuận … quốc tế như những miếng mồi, như những bước đệm cho sự thống trị toàn cầu”, ông nói.
Việc làm ăn với các doanh nghiệp của ĐC- STQ cũng rất khác với các doanh nghiệp thông thường, ông Pompeo lưu ý, nhấn mạnh rằng các công ty này “không cần báo cáo lên các ban ngành liên quan, và nhiều người trong số đó được nhà nước bảo trợ và do đó không cần theo đuổi việc làm ăn có lãi”.
Ông trích dẫn ví dụ về gã khổng lồ viễn thông Huawei. Chính quyền đã gọi công ty này “như đúng bản chất của nó – một mối đe dọa an ninh quốc gia thực sự”, ông nhấn mạnh. Mỹ đã đưa ra mối lo ngại Huawei và các công ty công nghệ khác của Trung Quốc có thể bị Bắc Kinh sử dụng cho mục đích gián điệp, bởi lẽ tất cả các công ty Trung Quốc đều chịu sự kiểm soát của Đảng.
“Nếu các công ty của chúng tôi đầu tư vào Trung Quốc, họ có thể vô tình tiếp tay cho những hành vi vi phạm nhân quyền thô bạo của ĐCSTQ”, ông nói.
Chính quyền tổng thống Trump cho đến nay đã liệt vào danh sách đen hàng chục công ty Trung Quốc hỗ trợ chính quyền Bắc Kinh đàn áp các nhóm dân tộc thiểu số ở khu vực Tân Cương.
Tương tự, ông Pompeo cũng chỉ trích nhiều sinh viên và nhân viên Trung Quốc “đến đây để đánh cắp tài sản trí tuệ và mang nó trở lại đất nước của họ”.
Tổng thống Trump hồi tháng Năm đã tuyên bố cấm nhập cảnh đối với các sinh viên cao học Trung Quốc có liên kết với các tổ chức quân sự của nước này, trong một nỗ lực nhằm chống lại vấn nạn trộm cắp tài sản trí tuệ Mỹ do Bắc Kinh hậu thuẫn.
Thúc đẩy người dân Trung Quốc
Trong một góc bài phát biểu, ông Pompeo nhấn mạnh Mỹ cũng sẽ “thúc đẩy người dân Trung Quốc – những con người năng động, khao khát tự do, mà vốn dĩ hoàn toàn tách biệt với Đảng Cộng sản TQ Ông nhấn mạnh rằng “lời dối trá lớn nhất” của ĐCSTQ là “họ đại diện cho 1,4 tỷ người dân đang bị giám sát, áp bức và sợ hãi không dám lên tiếng cho bản thân mình”. “Thực tế lại ngược lại, ĐCSTQ sợ những quan điểm trung thực của người dân Trung Quốc hơn bất kỳ kẻ thù nào khác”, ông Pompeo nói.
Ông chỉ trích chính quyền này đàn áp những tiếng nói đưa ra những quan điểm không phù hợp với Đảng, ví như những người bất đồng chính kiến và những người cảnh báo sớm về virus Vũ Hán (VD: bác sĩ Lý Văn Lượng) trong giai đoạn đầu của đại dịch.
“Trong nhiều thập kỷ, các nhà lãnh đạo của chúng ta (VD: các tổng thống tiền nhiệm) đã phớt lờ, coi nhẹ tiếng nói của những nhà bất đồng chính kiến người Trung Quốc dũng cảm dám đứng lên cảnh báo cho chúng ta biết về bản chất [tà ác] của chính quyền mà chúng ta đang phải đối mặt”, ông nói.
“Chúng ta không thể phớt lờ điều này lâu hơn nữa”.
Quy Khai
