Cuộc Chiến tranh Thương Mãi với Mỹ và đại dịch Covid- 19 biến tình hình nội bộ TC bất ổn, ngoại giao suy sụp. Số nạn nhân tử vong bị lây nhiễm ngày của dich bonh Covd- 19 và tỷ lệ GDP tăng trưở ng hiện được dự báo xuống dưới 6%. Cách nay 15 năm, Thủ Tướng Ôn Gia Bảo (2003-2013) của TC cho rằng với mức tăng trưởng dưới 10%, Trung Quốc không đủ sức tạo công ăn việc làm cho dân. Nếu xuống đến 8% thì có nguy cơ đại loạn.
Theo sử sách trong hoàn cảnh bất ổn như thế các hoàng đế Trung Hoa thường cố gắng tạo chiến thắng một nước nhỏ để chuyển hướng dư luận bất lợi cho nhà cầm quyền và thoả mản tự hào dân tộc để mờ đi những lộn xộn trong nước. Phải chăng để răn đe Tập Cận Bình đánh Đài Loan để sáp nhập thành một tỉnh của TC khi xã hội TC ở Hoa Lục bất ổn và bất mãn Đảng Nhà Nước TC mà Mỹ dàn quân ra rất nhiều ở Biển Đông. Nhiều tin cho thấy nhiều chuyển động quân sự ngoại giao của ở Ấn độ Thái Bình Dương. Mỹ tuyên bố giúp bảo vệ chủ quyền các quốc gia Ấn Độ – Thái Bình Dương. Phó Tổng thống Mỹ cảnh cáo sự gây hấn của TC ở Ấn Độ – Thái Bình Dương Pháo đài bay của Mỹ tung hoành trên không phận Ấn Độ – Thái Bình Dương.
Tiêu biểu nhứt là, Đô đốc Philip David- son, chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ-Thái Bình Dương của Mỹ, ngày 13/2/ 2020 tại Syd- ney ở Úc đã đưa ra các chỉ trích nhằm vào TC. Nào cáo buộc Trung Quốc “tìm cách kiểm soát dòng chảy thương mại, tài chính, truyền thông, chính trị và đời sống tại Ấn Độ – Thái Bình Dương”. Nào TC “đe dọa chủ quyền của các quốc đảo nhỏ ở Thái Bình Dương và làm ảnh hưở ng tới sự ổn định của khu vực”. Nào Bắc Kinh có “yêu sách lãnh thổ quá mức, chính sách ngoại giao bẫy nợ, vi phạm các quy tắc quốc tế, đánh cắp tài sản quốc tế, đe dọa quân sự và tham nhũng”. Nào TC“đang tìm cách kiểm soát dòng chảy thương mại, tài chính, truyền thông, chính trị và cách sống tại khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương”.Và Ông nhân mạnh, Mỹ “dồn toàn lực” đối phó TC ở Thái Bình Dương.
Đồng thanh tương ứng với Tư lịnh Quân Lực Mỹ ở Vung Chiến thuật Á châu Thái Bình Dương, ngày 11/02/2020 Phụ tá ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh cam kết bảo vệ tự do hàng hải trong khu vực, khẳng định các hoạt động trong năm 2020 tập trung vào hiện diện hải quân lẫn không quân.Trả lời các phóng viên khu vực châu Á – Thái Bình Dương ngày 10/2, Phụ tá Ngoại trưởng Mỹ chuyên trách Các vấn đề Quân sự – Chính trị Clarke Cooper cho biết phái đoàn Mỹ cử đến triển lãm quốc phòng Singapore Air- show 2020 là lần hiện diện quốc tế với số lượng đông đảo nhất kể từ khi Mỹ bắt đầu tham gia. Ông tuyên bố.“Điều này chứng tỏ cụ thể quan hệ song phương thân thiết và sâu sắc giữa chúng tôi với Singapore, đồng thời thể hiện cam kết với khu vực cũng như tất cả các nước về xây dựng không gian tự do và mở , để mọi nước được bảo đảm tự do hàng hải và tự do lựa chọn”.
Đề cập đến những hoạt động sắp tới nhằm hỗ trợ duy trì tự do hàng hải, Trợ lý Ngoại trưởng Clarke Cooper nhấn mạnh tầm quan trọng của tập trận và huấn luyện với các nước trong khu vực. Ông nhận định hoạt động tàu quân sự ghé thăm cảng các nước cũng gửi đi thông điệp cụ thể về tự do hàng hải.Trong thời gian tới, Mỹ sẽ tiếp tục khẳng định sự hiện diện hải quân và không quân của mình tại khu vực thông qua các hoạt động huấn luyện song phương hoặc diễn tập với nhiều nước tham gia.
“Chúng tôi đã làm việc với một số đối tác trên toàn khu vực Thái Bình Dương để mở rộng một số cơ hội. Chúng tôi cũng làm việc với các nước ASEAN và tất cả đều muốn bảo đảm một không gian thịnh vượng và ổn định, duy trì khu vực tự do và mở về phương diện hàng hải và thương mại. Đây là lợi ích chung của tất cả các bên”, ông Cooper cho biết.
“Chúng tôi không muốn nhìn thấy những hành động quấy rối và cưỡng ép từ các tàu thuyền hoạt động bất hợp pháp. Tự do hàng hải hay sự hiện diện của các lực lượng hải quân là nhằm duy trì cách hành xử đúng đắn và ủng hộ những bên tuân thủ đúng luật pháp trên biển”, trợ lý ngoại trưở ng Mỹ nhấn mạnh.
Tại khu chiến thuật nhậy cảm nhứt là vùng Eo biển Đài Loan cách TC chỉ có 130 km, Ngay ngày mùng 1 Tết Nguyên đán (25/1/ 2020), tàu chiến cận duyên USS Montgom- ery thuộc lớp Independence của Mỹ thực hiện FONOP, di chuyển gần đá Gạc Ma và đá Chữ Thập bị Trung Quốc chiếm đóng phi pháp tại quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam. Sau đó, một đơn vị trực thuộc hải quân Mỹ công bố hình ảnh USS Montgomery và USS Gabrielle Gif- fords (cùng thuộc lớp Independence) song hành trên Biển Đông vào ngày 28.1. Cuối tháng 1 vừa qua, Mỹ cũng đã điều động chiến hạm cận bờ lớp Independence – gần đây được trang bị hỏa tiễn NSM (Naval Strike Missile) đối hạm và tấn công mặt đất. Loại hỏa tiễn này giúp chiến hạm cận bờ Independence vẫn có uy lực mạnh mẽ để tiến hành FONOP, chứ không cần phải điều động tàu khu trục như trước đây.
Mỹ còn cho Không quân tuần tra thêm nữa. Mỹ đưa “pháo đài bay” B-52 qua eo biển Đài Loan. Tin báo Sputnik ngày 12/2 dẫn thông báo của cơ quan phòng vệ Đài Loan đưa tin, Không quân Mỹ đã đưa 2 máy bay ném bom chiến lược B-52 và 1 máy bay tiếp dầu MC-130J Commando II bay qua khu vực eo biển Đài Loan. Phía Đài Loan cho biết các máy bay đã được giám sát kỹ lưỡng trong suốt hành trình.
Các máy bay chiến lược này của Mỹ tuần tra chỉ vài ngày sau khi quân đội Trung Quốc tổ chức các cuộc diễn tập ở eo biển Đài Loan. Bắc Kinh đã đưa máy bay quân sự, tàu khu trục đi qua khu vực eo biển hôm 9/2. Ngày 10/2, không quân và hải quân Trung Quốc tiếp tục tập trận trên khu vực biển ngăn cách giữa đại lục và đảo Đài Loan. Trung Quốc tuyên bố rằng việc họ tổ chức diễn tập ở eo biển Đài Loan là cần thiết với tình hình an ninh hiện tại ở khu vực.
Bắc Kinh nhiều lần yêu cầu Mỹ tuân thủ nguyên tắc “Một Trung Quốc” và cảnh báo quan hệ giữa 2 nước có thể sẽ bị ảnh hưở ng nếu Washington không tuân thủ theo nguyên tắc này.
Trong những diễn biến khác liên quan đến chánh quyền trung ương Mỹ và Đài loan rất đang chú ý về quân sự. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tăng cường hỗ trợ Đài Loan, bao gồm việc phê chuẩn hợp đồng vũ khí trị giá 10 tỷ USD trong năm 2019. Cơ quan lập pháp Đài Loan cũng đã thông qua việc chi ngân sách 8,2 tỷ USD để mua 66 máy bay chiến đấu F-16V do nhà thầu Lockheed Martin của Mỹ sản xuất.
Thượng viện Mỹ cuối năm ngoái đã thông qua Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng (NDAA) cho năm tài khóa 2020 với mức ngân sách quốc phòng là 738 tỷ USD, bao gồm việc hỗ trợ cho đảo quốc Đài Loan và đánh giá năng lực quân sự của TC./.
VI ANH
