Tổng Thống Mỹ Donald Trump chính thức rút Mỹ ra khỏi hiệp ước về hoả tiễn tầm trung INF mà đã ký với Liên Xô vào thời Chiến Tranh Lạnh. Mục đích là để Mỹ rảnh tay cạnh tranh với kho vũ khí của Trung Cộng (TC) trong khu vực. Kho vũ khí của TC chánh yếu là những vũ khí bị cấm chiếu theo hiệp ước INF, mà Bắc Kinh chưa hề ký kết.
Hai Bộ Trưỏng Mỹ, Mark Esper Quốc Phòng và Mike Pompeo Ngoại Giao của Mỹ đều công du Á châu Thái Bình Dương để cảnh cáo TC. Công luận thế giới nhứt là Á châu Thái Bình Dương cho rằng Mỹ đang vận động phối họp, liên minh thành lập mặt trận chống TC ở Thái Bình Dương.
Tin cho biết từ ngày 3 đến 9/8, tân Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper cùng Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo xông xáo công du khắp châu Á qua năm quốc gia là: Australia, New Zealand, Nhật Bản, Hàn Quốc và Mông Cổ. Riêng tân bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Mark Esper dành chuyên công du ngoại quốc đầu tiên cho vùng TC đang tranh chấp, sau khi tuyên thệ nhậm chức ngày 23/07. Chặng đầu tiên của chuyến công du Á châu kéo dài một tuần qua Sydney, Úc. Sau đó, sẽ lần lượt đi thăm Tân Tay Lan (New – Zealand) , Nhật Bản, Mông Cổ và Hàn Quốc.
Theo hãng tin AFP, BT/ QP Mỹ cho biết ông chọn châu Á để mở chuyến công du ngoại quốc đầu tiên « để tái khẳng định cam kết của Hoa Kỳ với khu vực, trấn an các đồng minh và các đối tác trong khu vực».
Tại Sydney, hai bộ trưởng Mỹ này họp báo với hai bộ trưởng Quốc Phòng và Ngoại Giao Úc. Ngoại trưởng Mỹ kêu gọi đồng minh Australia đứng lên cùng Mỹ trong việc yêu cầu Trung Cộng tuân thủ các quy tắc thương mại công bằng. Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Mark Esper và Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo phản đối hành vi của Trung Quốc gây mất ổn định tại Ấn Độ-Thái Bình Dương. “Chúng tôi tin chắc rằng không một quốc gia nào có thể hoặc nên chiếm lĩnh Ấn Độ-Thái Bình Dương và chúng tôi đang hợp tác cùng với các đồng minh và đối tác để giải quyết các yêu cầu an ninh cấp bách của khu vực này.” Chúng tôi kiên quyết chống lại hành vi hung hăng đáng lo ngại, gây mất ổn định từ Trung Quốc. Họ dùng nợ vay cho các thỏa thuận chủ quyền, và thúc đẩy hành vi trộm cắp sở hữu trí tuệ’” ông Esper nói thêm.
Ông Pompeo cho rằng việc các nước làm theo Mỹ trong việc đối đầu về thương mại với Trung Cộng là điều cần thiết, vì thế giới đã quá thụ động khi Bắc Kinh “bắt đầu hành xử theo cách mà họ đã không làm trước kia”.
Tại Sydney bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ cho biết Washington muốn nhanh chóng khai triển các hoả tiễn tầm trung mới ở châu Á, để đối phó với sự lớn mạnh của Trung Quốc. Tuy nhiên, vì bí mật quân sự ông Esper không nói rõ là các hoả tiễn đó sẽ được đặt ở đâu. Ông cũng khẳng định là Hoa Kỳ sẽ không lao vào một cuộc chạy đua vũ trang. Nhiều nhân dân và chánh quyền trong vùng cho việc Mỹ đặt phi đạn trên mặt đất nói đó là cách tốt nhất để ngăn chặn Trung Quốc sử dụng các lực lượng phi đạn hùng hậu của họ đặt trên mặt đất. Chuyến công du châu Á của bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ diễn ra ngay sau khi Washington chính thức rút ra khỏi hiệp ước về hoả tiễn tầm trung INF ký với Liên Xô vào thời chiến tranh lạnh.Như vậy là kể từ nay, Hoa Kỳ rảnh tay để cạnh tranh với Trung Quốc.
Dư luận báo chí Pháp rất tốt cho chuyến công du này của hai bộ trưởng quan trọng của Mỹ. Nhật báo Công Giáo La Croix của Pháp phân tích nhấn mạnh, TC thì sử dụng vũ khí tiền tệ để mở rộng mặt trận kinh tế và địa chính trị. Còn Mỹ thì lập mặt trận chống TC ở Á châu Thái Bình Dương.
La Croix chú ý nhất mục đích không che dấu của chuyến công du của hai bộ trưởng Mỹ là để « tăng cường sức mạnh trong khu vực, đối đầu với đe dọa quân sự của Trung Quốc”. Mỹ « khẳng định cam kết bảo vệ an ninh cho đồng minh và các nước bạn ». Mỹ sẽ đưa hỏa tiễn tầm trung có tầm bắn từ 500 km đến 5000 km đến Á châu.
La Croix nhận định Bắc Kinh đã mưu tính từ lâu, đã bố trí hàng ngàn hỏa tiễn trên lãnh thổ Hoa lục, đã quân sự hóa Biển Đông sau khi đánh lừa, cam kết với tổng thống Obama là « sẽ không có ý đồ như thế ».
Song song với chuyến công du của chủ nhân mới Ngũ Giác Đài, ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đến thăm và tuyên bố với các quốc đảo Marshall và Palaos là chỉ có những quốc gia dân chủ như Hoa Kỳ, Úc, Nhật Bản và những nền dân chủ khác tại châu Á, mới là « đối tác tốt nhất và đáng tin cậy nhất ». Theo La Croix, nỗ lực ngoại giao của Mỹ trong những ngày qua rất ngoạn mục.
Trong khi phía TC, Ô.Phó Thông, Vụ trưởng Vụ Kiểm Soát Vũ Khí, đe dọa « sẽ trả đũa ». Nhưng hiện giờ Bắc Kinh không nói dùng biện pháp gì.Theo Stephane Deo, kinh tế gia của Ngân hàng Postale Asset Management, nếu Trung Quốc trả đũa Mỹ sẽ dùng biện pháp mạnh trừng phạt Trung Quốc như một chế độ « thao túng tiền tệ “,« gián điệp kinh tế, đánh cắp phát minh, phân biệt đối xử với các công ty quốc tế đầu tư vào Hoa lục… ».
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết hôm 5/8, rằng Mỹ và ba đảo quốc ở Thái Bình Dương đã bắt đầu đàm phán để gia hạn một thỏa thuận an ninh sẽ giúp Washington chống lại ảnh hưởng của Trung Quốc đang ngày càng tăng trong khu vực. Theo các điều khoản của thỏa thuận có tên là Hiệp ước Liên kết Tự do, quân đội Hoa Kỳ có độc quyền đi vào không phận và hải phận của Liên bang Micronesia, Quần đảo Marshall và Palau. Đổi lại, các đảo nhỏ này nhận được hỗ trợ tài chính. Thỏa thuận hiện nay sẽ hết hạn vào năm 2024, và bất kỳ sự gián đoạn nào cũng có thể tạo cơ hội cho Trung Quốc.
Mỹ cũng ‘phản đối hành vi gây bất ổn của TQ tại Ấn Độ-Thái Bình Dương’. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo hôm 2/8 chỉ trích “hành vi xấu kéo dài hàng chục thập kỷ” của Trung Quốc đã cản trở thương mại tự do.
Ngoài hành động ngoại giao của hai bộ trưởng Mỹ, Hải quân Mỹ còn cho hàng không mẩu ham USS Ronald Reagan tuần tra vào lúc Bắc Kinh loan báo tập trận vào ngày 06 và 07/08/2019, tại khu vực quần đảo Hoàng Sa, mà Việt Nam đòi chủ quyền. Trung Quốc hôm 06/08/2019, đã lên tiếng cảnh cáo Mỹ về việc triển khai hoả tiễn ở Châu Á – Thái Bình Dương và kêu gọi các quốc gia trong vùng nên « cẩn thận ».”Không thể khoanh tay đứng nhìn. Trung Quốc bắt buộc phải có biện pháp nếu Hoa Kỳ triển khai hoả tiễn trong vùng ». Ông Phó Thông (Fu Cong), tổng cục trưởng Cục Kiểm Soát Vũ Khí thuộc Bộ Ngoại Giao Trung Quốc đã khẳng định như trên./.
VI ANH
