Biến cố ở bãi Tư Chinh do Trung cộng (TC) gây ra, Trung Cộng thua nặng, gần mất đống chí CSVN núi liên núi, sông liền sông, còn Mỹ thêm bạn CSVN vốn là kẻ cựu thù CS Bắc Việt. Tin RFI ngày 27-07-2019, sau bộ Ngoại Giao Mỹ, ngày 26/07/2019, đến lượt Hạ Viện Mỹ lên tiếng. Dân biểu Eliot L. Enge( Dân Chủ, TB New YorK) chủ tịch Ủy Ban Đối Ngoại Hạ Viện Mỹ ra thông cáo lên án Trung Quốc xâm lấn Việt Nam. Về hành động TQ cho tàu vào khảo sát và sách nhiễu giàn khoan dầu của Việt Nam tại khu vực Bãi Tư Chính, phía nam Biển Đông, trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, tiếp tục bị Mỹ tố cáo..
Đặc biệt Mỹ, cả Đảng Cộng Hoà cầm quyền và Dân Chủ đối lập, với Thượng Viện Cộng Hoà đa số và Hạ Viện Dân Chủ đa số có những khác biệt về lập trường, đường lối, nhưng vấn đề Biển Đông cả hai là một, cùng chống TC. Còn CSVN, chế độ dù là CS như TC, nhưng bị TC chiếm cứ biên đảo nhiều nhứt. Lâu nay CSVN đi đu dây với TC và Mỹ. Mỹ đã ký hợp tác toàn diện với CSVN, Về Biển Đông Mỹ có ủng hộ Hà nội tuần tra Biển Đông. Biên cố bãi Tư Chính có thể biến hợp tác toàn diện giữa Washington và Hà nội có thể thanh hợp tác phát tiễn chiến lược, múc dộ cao hon vi có hơp tác quân sự.
Khi Mỹ chuyển trục quân sự trở lại Á châu Thái Binh Dương, nhứt là sai khi TT Trump đi Hà nội hai lần, trong Chiến tranh Thương mại với TC, Ông còn chỉ các công ty ngoai quốc chuyên qua VN. TC nghi ngờ CSVN đón gió trở cờ, hướng về Mỹ để thoát Trung.
Năm 2014, TC đã thử nghiệm thời tương quan Biển Dong giữa TC và VC thời Thủ Tướng Nguyễn tấn Dũng. TC bị chống đối quyết liệt khi cho giàn khoang lớn nhứt của TC vao tham dò trong vung biển của CSVN. Ngoài biển tàu cảnh sát CSVN phá đội hình tàu hộ tống, gây cản trở giàn kho- an Hải Dương lớn nhứt của TC không làm gì được. Trong nước dân chúng VN biểu tình đốt nhà xưởng của các cong ty của TC sản xuất kinh doang tại VN.. Công nhân TC Miên Nam và Trung VN bị nguoi Việt xua đuổi như đuổi tà, khiến cả ngàn phải chạy qua Miên trốn, Còn còn cả mấy ngàn khác TC đưa tàu qua di tản về TC. Và Mỹ lên tiếng yêu cầu Bắc Kinh rút giàn khoan trả laị trật tự và ổn định ở Biển Đông. Thế là TC rút.
Kỳ này sau khi phe thân TC Nguyễn Phú Trọng hạ bệ Nguyên tấn Dũng và triệt gần hết tàn dư chủ trương đổi mới kinh tế, thân thiện với Mỹ bị Trọng triêt hạ với chiêu bài bai trừ tham nhung như Tập cân Bình đã làm ở TC.
Mới đây như tin đã nêu trên, TC cho tàu Hải dưong nhỏ hơn kỳ trước qua Biên Đông, tại bải Tư Chính.Nhà cầm quyền CSVN cũng chống đối TC. CSVN có vẻ không lùi bước. CSVN vẫn để giàn khoan Nhật Bản Hakuryu-5 tiếp tục hoạt động tại Nam Côn Sơn đến ngày 15/09/2019, thêm một tháng rưỡi so với dự trù, theo thông báo của Tổng công ty Bảo đảm an toàn hàng hải Việt Nam hôm 25/07/2019. VN cũng tiếp tục cho Nga khai thác dầu theo ở Biển Đông.
Nhưng có điều khác biệt quan trọng là Mỹ trong kỳ Hải Dương xâm nhâp vào vung đặc quyên kinh tế VN này. Mỹ can thiệp trực tiếp vào hành động TC xâm phạm vào vùng Biên Đông của VN. Cả Hành pháp và Lập Pháp, Công Hoà Dân Chủ kết họp chống đối TC.
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ra tuyên bố phản đối mạnh, hối thúc Bắc Kinh hãy “ngưng hành vi bắt nạt của mình và tự chế, tránh các hoạt động có tính cách khiêu khích và gây bất ổn.”
Chủ tịch Ủy Ban Đối Ngoại Hạ Viện Mỹ Dân biểu Eliot L. Engel thuộc đảng Dân Chủ ra thông cáo tố giác hành động của TC “đã cấu thành tội vi phạm chủ quyền và các quyền chính đáng của Việt Nam trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ)”. Ông nhấn mạnh hành động của TQ “đe dọa lợi ích của các công ty Hoa Kỳ hoạt động trong khu vực”. Vị Chủ Tich Uỷ ban Đối ngoại Hạ Viện Mỹ kêu gọi Trung Quốc “rút ngay lập tức tất cả các tàu khỏi lãnh hải của các nước láng giềng và chấm dứt các chiến thuật bắt nạt bất hợp pháp này”.
Còn CSVN, phát biểu tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 52 ở Bangkok, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh hôm 31/7 đã lên tiếng chỉ đích danh Trung Quốc xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam. Đây là lần đầu tiên một lãnh đạo cấp cao của Việt Nam công khai lên án Trung Quốc về những căng thẳng giữa hai nước ở Biển Đông kể từ khi Trung Quốc điều tàu vào vùng biển Việt Nam từ hồi giữa tháng 6. Ở đời mưu thâm thì hoạ diệt thâm. TC tốn nhân tài vật lực đưa giàn khoan vào vùng đặc quyền kinh tế VN, tưởng đâu áp đảo được CSVN, có thể thăm dò, khai thác dầu khí ở trũng Tư Chính được. Nhưng tạo thêm sư chống đối của CSVN và Mỹ.
TinVOA ngày 27/07/2019, Trung Quốc và Việt Nam lẽ ra là những đối tác tự nhiên của nhau bởi vì hai nước chia chung ý thức hệ cộng sản, nhưng theo một chuyên gia của Viện nghiên cứu Đông Nam Á ở Sin- gapore (ISEAS Yusof Ishak) thì những hành động của Bắc Kinh trên Biển Đông đang đẩy Việt Nam, một nước cựu thù trở thành một đồng minh của Mỹ.Đó là ý kiến của Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp thuộc Viện có một bài bình luận đăng trên báo South China Morning Post ngày 25/7/2019.Việt Nam lần này phản ứng mạnh mẽ và công khai một cách bất thường. CSVN “mạnh mẽ đòi Trung Quốc. CSVN Việt Nam vừa có thêm một cử chỉ không lùi bước trước áp lực Trung Quốc tại biển Đông. CSVN cho Giàn khoan Nhật Bản và Nga tiếp tục hoạt động trong vung bien VN như đã nêu ở trên.
Tuyên bố của chống TC và trực tiếp can thiệp vào biến động bai Tư Chinh do TD gây ra và hành động CSVN không lùi bước trước áp lực xâm chiến biên đảo, dầu khí của VN cho thấy Hà nôi và Washington cùng chống TC. Nói một cách khác TC đã đùa đẫy đồng chí núi liên núi, song liền song của minh vào vong tay Mỹ. Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp thuộc Viện Nghiên cứu Đông Nam Á ở Singapore (ISEAS Yusof Ishak) trong một bài bình luận đăng trên báo South China Morning Post ngày 25/7/2019, đặt nghi vấn về tính hợp lý của chính sách đối ngoại của Trung Quốc, ông nói vào thời điểm khi mà cường quốc đang lên ở Châu Á cần đến các nước bạn và đồng minh để đối phó với những sự đối đầu của Hoa Kỳ, thì Bắc Kinh lại đẩy Việt Nam ra xa, vào vòng tay của Mỹ. Và điều này rất họp lòng dân Việt. Thăm dò nhiều lần của tổ chức PEW của Mỹ cho thấy đại đa số dân chúng VN muốn đi với Mỹ./.
VI ANH
