Tổng Thống Trump tuyên bố nếu ông Tập Cận Bình không ngồi vào bàn đàm hán tại G20, Mỹ sẽ tăng thuế đối hàng hóa Trung Quốc
Trong một cuộc phỏng vấn với CNBC hôm 10/6, ông Trump nói rằng ông dự kiến sẽ có một cuộc gặp với Tập Cận Bình bên lề Hội nghị thượng đỉnh các nước G20 tại Osaka. Tuy nhiên, mọi chuyện không dừng ở đó, nếu Tập Cận Bình không tham gia cuộc họp, Tổng thống Trump nói rằng ông sẽ tăng thuế đối với 300 tỷ USD hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, trong đó có nhiều sản phẩm tiêu dùng.
“Trung Quốc sẽ thực hiện một thỏa thuận vì họ sẽ phải thực hiện một thỏa thuận”, ông Trump nói.
Với cách nói này, rõ ràng chẳng khác nào ông Trump đang ‘ra lệnh’ cho Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phải ngồi vào bàn đàm phán.
Tuy nhiên, cho dù Tập Cận Bình có chịu ngồi vào bàn đàm phán, thì cũng không có nghĩa là mọi sự sẽ ‘xuôi chèo mát mái’ mà quyền quyết định vẫn thuộc về ông Trump.
Trước đây, tổng thống Trump đã từng viết trên mạng xã hội cụ thể là hôm 10/5, cho biết không vội vàng kết thúc thỏa thuận thương mại với Trung Quốc và động thái tăng thuế “sẽ làm nước Mỹ mạnh hơn”, theo CNBC.
Trong một diễn tiến mới nhất, ông Trump lại nói “Tôi không có hạn chót”, ông nói với các phóng viên tại cuộc họp báo tại Tòa Bạch Ốc ngày 12/06. “Hạn chót của tôi nằm ở đây”, ông nói và chỉ tay lên đầu của ông.
Tổng thống Trump cho biết, ông đang trì hoãn tiến tới thỏa thuận thương mại với Trung Quốc và ông sẽ không hoàn tất thỏa thuận trừ khi Bắc Kinh trở về những điều khoản đã đàm phán và đồng ý trước đó trong năm nay.
“Tại thời điểm này, chính tôi đang trì hoãn tiến tới thỏa thuận”, ông Trump cho biết tại Tòa Bạch Ốc trước khi đi đến Iowa. “Và chúng tôi sẽ có một thỏa thuận tuyệt vời với Trung Quốc hoặc sẽ chẳng có thỏa thuận nào”.
“Tôi sẽ không bao giờ chấp nhận một thỏa thuận kém hơn thỏa thuận mà chúng tôi đã có”, ông Trump nói, đồng thời lưu ý tới điều khoản ngăn chặn đánh cắp sở hữu trí tuệ.
Dù sao cũng đường đường là một cường quốc trên thế giới mà bị người khác “nắm đầu quay như dế” mà cứ răm rắp cúi đầu nghe theo thì coi sao được ! Do đó, không có gì ngạc nhiên, khi Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết, nếu Hoa Kỳ nhất quyết muốn leo thang cuộc xung đột thương mại thì Trung Quốc sẽ kiên quyết đáp trả và “đánh đến cùng”. Tuy nhiên, người phát ngôn Cảnh Sảng cũng nhắc lại rằng cánh cửa đàm phán “bình đẳng” của Trung Quốc vẫn đang mở.
Câu hỏi đặt ra ở đây là Tập Cận Bình có líu ríu ngồi vào bàn đàm phán hay không, nếu đàm phán, Trung Quốc sẽ được gì và nếu không Trung Quốc sẽ mất gì ?
Giới phân tích đã đưa ra một số dữ kiện và nhận định như sau
Không có đàm phán thì tăng thuế quan
Ông Trump tin rằng, Tập Cận Bình sẽ tham dự Hội nghị thượng đỉnh G20 và dự kiến hai người sẽ gặp nhau tại đây. Ông nói với CNBC, “Nếu chúng tôi không đạt được thỏa thuận, bạn sẽ thấy thuế tăng”.
Hiện tại, Trung Quốc chưa xác nhận liệu ông Tập Cận Bình có tham gia Hội nghị thượng đỉnh G20 hay không. Nếu ông Tập Cận Bình tham dự G20, cơ hội gặp gỡ ông Trump là rất cao.
Nhà cầm quyền Bắc Kinh tiến thoái lưỡng nan
Có lẽ Bắc Kinh đang suy nghĩ kỹ những vấn đề này nên chần chừ chưa công bố thông tin xác nhận. Nói cách khác Bắc Kinh đang tiến thoái lưỡng nan.
Cố vấn cao cấp, chuyên gia nghiên cứu Bonnie Glaser thuộc Trung tâm nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược Mỹ (CSIS) cho rằng, nếu ông Trump và ông Tập gặp nhau có thể sẽ giúp ngăn chặn quan hệ Mỹ – Trung tiếp tục xấu đi.
Bà nói với báo chí rằng: “Chỉ có hai nhà lãnh đạo tối cao mới có thể ra quyết định bước tiếp theo như thế nào”
Nhưng chính vì đây là cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo tối cao, nếu đàm phán đổ vỡ thì sẽ không còn khả năng xoay xở nữa. Lãnh đạo tối cao không thể quyết định được thì ai có thể thay đổi được cục diện? Do đó Bắc Kinh có thể đặc biệt thận trọng.
Tập Cận Bình kêu gọi, Hoa Kỳ không tăng thuế?
Trước tiên nói về khả năng thứ nhất. Hai bên đạt được thỏa thuận ngăn chặn Hoa Kỳ tăng thuế. Điều này có thể cần Bắc Kinh đồng ý với yêu cầu của Hoa Kỳ, khôi phục các thỏa thuận trước đó và sau đó hai bên sẽ ngồi vào bàn đàm phán một lần nữa. Như chúng ta đã biết, vài ngày trước, ông Tập Cận Bình đến thăm Nga, đã cho Nga vay 20 tỷ đô la Mỹ, tặng hai con gấu trúc, và chia cho Nga một phần Dự án Nhiệt điện Đảo Hồ Lô mà Trung Quốc có thể tự xây dựng. Tuy nhiên, Bắc Kinh đã không đạt được điều mong đợi. Ông Putin thẳng thừng nói rằng ông sẽ ngồi ngoài xem cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung, sẽ không tham gia.
Hội đàm Trump – Tập đổ vỡ, quan hệ thương mại Mỹ – Trung sẽ chấm dứt?
Về khả năng thứ hai, Trump – Tập không đạt được thỏa thuận và ra về tay trắng. Bà Bonnie Glaser cho rằng, cả ông Trump và ông Tập đều tin là họ có “quân bài” trong tay. “Ông Tập Cận Bình có thể không muốn nhượng bộ. Ông ấy muốn chứng minh rằng mình cứng rắn và Trung Quốc không thể bị lợi dụng. Còn ông Trump tin rằng nền kinh tế Mỹ đủ mạnh và Hoa Kỳ có lợi thế hơn Trung Quốc ở một số phương diện”.
Theo phong cách “đã nói là làm” của ông Trump, nếu cuộc đàm phán với Tập thất bại, thì Mỹ có thể sớm áp dụng thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc trị giá 325 tỷ USD. Và sau đó, Đảng cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) có thể sẽ trả đũa Hoa Kỳ theo giọng điệu quen thuộc: “không ngại đánh” hoặc “đánh đến cùng”. Cứ lặp lại như thế này, mối quan hệ thương mại Mỹ – Trung sẽ từng bước tiến đến sự chấm dứt. Nếu mối quan hệ Mỹ – Trung ngày càng xấu đi, có thể sẽ có “nổ súng” và cộng đồng quốc tế sẽ một lần nữa chia làm hai phe. Bắc Kinh sẽ sẵn sàng cho tình huống này hay không? Chưa nói về cộng đồng quốc tế, Bắc Kinh có thể chịu được bao nhiêu áp lực trong cuộc đối đầu giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc? Nền kinh tế Trung Quốc có thể chịu được bao nhiêu?
Làm thế nào trước lựa chọn “sinh tử”?
Hai con đường, “hai cánh cửa dẫn tới sự sống và cái chết”, ông Tập Cận Bình sẽ đi như thế nào?
Trong chuyến thăm Nga, ông Tập suýt nữa xảy ra sự việc, khi ông bắt tay với mọi người trên sân khấu, ông đã mất kiểm soát và suýt ngã khỏi sân khấu. May mắn thay, một vệ sỹ của Nga đã nhanh tay đỡ ông Tập kịp thời.
Tai nạn này, với những người quan sát có dụng ý, xem ra giống như một điềm báo mà ông Tập nên suy nghĩ. Tờ Apple Daily của Hồng Kông tin rằng, sự vấp ngã của nhà lãnh đạo không phải là một dấu hiệu tốt.
Phuong Nghi (tổng hợp)
