Kinh giới không chỉ là loại rau gia vị thơm ngon trong nhiều món ăn của người Việt, mà còn là bài thuốc dân gian có ích cho sức khỏe Theo Đông y, kinh giới vị cay, tính ấm, thơm ngọt, không độc, đi vào 2 kinh phế và can. Tác dụng làm ra mồ hôi, giải nhiệt, khu phong, tán hàn, tán ứ, điều chỉnh tuyến huyết dịch tuần hoàn, hạ nhiệt trong người. Y học hiện đại nhìn nhận, loại cây này có thể thúc đẩy tuần hoàn máu, trị liệu các bệnh ngoài da, tiêu viêm, an thần, hạ sốt, giãn phế quản, chống dị ứng. Lá có mùi thơm dễ chịu, vị cay, tính ấm, có chứa 1% tinh dầu, hoa phát hãn (làm ra mồ hôi) mạnh hơn cả lá.
Tác dụng của cây kinh giới
Kinh giới dùng để trị các bệnh như ngoại cảm phong tà, phát sốt, nhức đầu, nghẹt mũi, ho, mẩn ngứa, sởi phát ban, mụn nhọt, đau họng, thũng độc, chảy máu cam, ho, nôn ra máu, đại tiểu tiện ra máu, rong kinh, băng huyết, sản hậu, cấm khẩu, tứ chi co quắp. Tác dụng trị bệnh của cây kinh giới:
Trị trúng gió cấm khẩu: Người trúng gió cấm khẩu thường có các triệu chứng như, cơ thể không cử động được, miệng á khẩu không nói thành lời.
Có thể áp dụng bài thuốc sau: Lấy 1 nắm lá kinh giới sao kỹ cho lá bị cháy đen nhưng chưa thành tro (gọi là sao tồn tính. Nếu sao bị cháy đen thành tro thì tính chất của lá sẽ mất hết). Tán nhuyễn thành bột, thêm 1 chút rượu, dùng hỗn hợp này đổ vào miệng người bệnh. Nếu người bệnh đã cứng miệng, răng nghiến chặt không mở ra được thì dùng múi chanh chà vào nướu răng để người bệnh mở được. Tranh thủ đổ thuốc để bệnh nhân uống sẽ tỉnh.
Trị cảm lạnh (nhức đầu, chảy nước mũi, hắt hơi): Hoa kinh giới khô, bạch chỉ, 2 vị lượng bằng nhau tán nhỏ. Uống mỗi lần 4g với nước nóng cho ra mồ hôi.
Trị trúng gió méo miệng (liệt dây 7 ngoại biên): Lá kinh giới 1 nắm giã lấy nước uống ngay.
Trị nặng đầu, cứng gáy: Lá và hoa kinh giới phơi trong bóng râm cho khô nhồi vào gối đầu hoặc rải xuống chiếu để nằm (có sách dặn chỉ gối sau tiết thu, đến tháng lập xuân bỏ đi).
Chữa bệnh đường tiêu hóa: Trong rau kinh giới có chứa hai hợp chất kháng khu- ẩn mạnh là thymol và carvacrol, có thể diệt các ký sinh trùng đường ruột như giun, sán… Rau kinh giới còn tốt cho hệ tiêu hóa, làm dịu các cơn đau do rối loạn dạ dày và khó tiêu.
Chữa cảm cúm: Thành phần kháng khu- ẩn của rau kinh giới có khả năng tiêu diệt vi khuẩn cúm. Loại thảo dược này điều trị hiệu quả các triệu chứng cúm như sốt, cảm lạnh, đau nhức cơ thể, đau đầu… Khi mới có dấu hiệu cảm cúm, một bài thuốc đơn giản mà hiệu quả là nấu cháo trắng với rau kinh giới, hành lá hoặc tía tô và dùng ngay khi còn nóng, cơ thể sẽ cảm thấy dễ chịu. Hoặc sắc chung với một số loại rau cũng có tác dụng chữa bệnh như bạc hà, tía tô, cam thảo, cúc tần… lấy nước uống.
Chữa bệnh hen suyễn: Chất flavonoid, tecpen và carvacrol trong rau kinh giới có hàm lượng rất cao, thành phần này sẽ hỗ trợ giúp cơ thể chống lại bệnh hô hấp và phế quản. Để chữa bệnh hen suyễn, có thể uống trà kinh giới thêm 1 thìa mật ong để hỗ trợ giảm những cơn hen suyễn bất thường khi thay đổi thời tiết khiến bạn khó chịu.
Chữa dị ứng, mề đay: Đối với người bị ngứa do dị ứng: Dùng kinh giới sao cho nóng già, gói vào mảnh vải gạc, hoặc mảnh lưới vó gai và chà xát khắp chỗ ngứa. Làm nhiều lần sẽ giảm ngứa nhanh. Đối với người bị mề đay, nóng trong có thể dùng kinh giới 16g, kim ngân 20g, hạ khô thảo 16g, thương nhĩ 12g sắc nước uống.
Theo Dong Y
